511) UNUTULAN TÜRK BEYLİĞİ: ÇOBANOĞULLARI (1227-1309)

Yayin Tarihi 11 Aralık, 2010 
Kategori ANADOLU BEYLİKLERİ VE ATABEYLİKLER, TÜRK DÜNYASI

 

UNUTULAN TÜRK BEYLİĞİ:

ÇOBANOĞULLARI (1227-1309)

image0015.jpg

Kastamonu ve çevresi ilk defa Türklerin eline geçmesi Danişmentliler zamanında Ahmet Gazinin Oğlu Gümüş Tekin devrinde “1105 yılında” gerçekleşmiştir. 100 yıla yakın bir zaman Danişment idaresinde kalan şehir ve çevresi 15 yıl süre ile tekrar Bizanslılara geçmiş, 1213 yılında Anadolu Selçuklu Sultanı Alaaddin Keykubat’ın emriyle Selçuklu kumandanı Hüsamettin Çobanbey tarafından zapt edilmiştir.

Hüsamettin Çoban Bey, Kayı boyuna mensup olup, Anadolu Selçuklu Devletinin ileri gelen devlet adamlarından biriydi.

Bizans’a karşı akınlar düzenlemiş. Türk Boyları’nın yerleşimine yardımcı olmuştur…

Moğollar 1223 yılında Kıpçak illerini işgal edince bunu fırsat bilen Rumlar, Kırım sahilindeki Suğdak şehrini kontrolleri altına aldılar. Sultan Alaaddin Keykubat yeniden Hüsamettin Çobanbey’i Suğdak’ın Rumlardan geri alınması için görevlendirdi. Deniz seferi ile Suğdak’ı fetheden Çobanbey’e mükafat olarak 1227 yılında Kastamonu ve Sinop civarında uç Beyliği verilmiştir.

Çobanbey’in vefatından sonra Beylik makamına oğlu Alp Yürük(Yürek) geçti.

Çobanoğulları, Kayı Boyu’ndan olan Osmanoğulları’nı Bizans sınırlarına yerleştirmiş ve yeni yurtlar feth etmelerine destek vermiştir…

Alp Yürek’ten sonra yerine oğlu Muzafferüddin Yavlak Arslan geçti. Yavlak Arslan zamanında Anadolu’da birçok karışıklıklar oldu. Yavlak Arslan, İlhanlılara muhalefete başladı. Bunun üzerine İlhanlı hükümdarı Geyhatu, bir Selçuklu-Moğol ordusunu Kastamonu’ya gönderdi. Yapılan muharebede Yavlak Arslan öldü. Selçuklu Sultanı İkinci Mes’ud, bu muharebede kendisine büyük yardımı dokunan Şemseddin Yaman Candar’a Kastamonu ve havalisinde Eflani’nin idaresini verdi.

Bu dönemde Çobanoğulları’nın Bizans ile anlaşmasından dolayı Osman Bey, Çobanoğulları’ndan bağımsız bir şekilde Bizans üzerine seferlerde bulunmuş fetihler yapmıştır.

Yavlak Arslan’dan sonra yerine oğlu Mahmud Bey geçti. Mahmud Bey zamanında Bizans topraklarına akınlar düzenlendi. Sakarya Nehrinin civarına kadar olan yerler fethedildi. Ancak 1309 senesinde Candaroğlu Süleyman Paşa bir baskın ile Kastamonu’yu fethederek Çobanoğulları Beyliği’ne son verdi.

Çobanoğulları devrinde Kastamonu ve çevresinde imar ve kültür faaliyetleri gelişti. Memleketlerine gelen alimlere büyük önem verdiler. Ünlü alim Kutbuddin Şirazi, İhtiyarat el-Muzafferi isimli astronomi kitabını Yavlak Arslan için yazdı. Nüzhet-ül-Küttap, Kava’id-ür-Resa’ıl adlı eserler bu devirde yazıldı. Bu devirdeki en muhteşem yapı ise; Taşköprü’deki Muzafferüddin Yavlak Arslan Medresesi külliyesidir.

 

Araştırma ve Hazırlama: YILMAZ KARAHAN

Kaynak:

Rehber Ansiklopedisi

flickr.com

vikipedi

image0024.jpg

Yavlak Arslan Medresesi

image0032.jpg

Kastamonu – Atabeygazi (Kırkdirekli) Camii

Kastamonu Atabey Mahallesi’nde, kalenin yanında bulunan Atabeygazi (Kırkdirekli) Camii; Çobanoğulları zamanında Atabey Muzafferüddin Yavlak Aslan tarafından 1273 yılında yaptırılmış. Kastamonu’nun en eski camii.
Cami kesme ve moloz taştan yapılmış, ibadet mekanı kırk ahşap direğin taşıdığı bir ahşap tavan ile örtülmüş. Bundan ötürü de halk arasında “Kırk Direkli Cami” olarak tanınmış. Giriş kapısı taştan yapılmış. Cami minaresi de kesme taştan olup tek şerefelidir. Caminin yanında Kastamonu Atabeyi Muzafferüddin’in türbesi bulunmakta.

image004.jpg

Taş köprü

Paylaş:

Yorumlar

“511) UNUTULAN TÜRK BEYLİĞİ: ÇOBANOĞULLARI (1227-1309)” yazisina 7 Yorum yapilmis

  1. Mevlüt Uluğtekin Yılmaz yorum tarihi 11 Aralık, 2010 23:19

    Yılmaz Bey,
    Unutulan Çobanoğulları Beyliği’ni tanıtmanız çok yararlı oldu. Kastamonulular Kastamonu ve yöresine Türk kimliğini yerleştiren bu beyliği genelde bilmiyorlar; daha sonra ortaya çıkan Candaroğlu Beyliğini tanıyorlar. Üzücü bir durumdur bu.
    1993 yılında Kültür Bakanlığı bana Ertuğrul Gâzi çizgi romanının senaryosunu sipariş edince, Çobanoğullarını tanıtmak adına, ben de senaryoda Ertuğrul Gâzi ile Çoban Bey’i sohbet ettirmiştim..
    Çok yararrlı bir hizmette bulundunuz.
    Var olun.

  2. 40) Anadolu ve Çevresinde Kurulan Türk Beylikler-Atabeylikler Dizini : Yeniden Ergenekon yorum tarihi 11 Mart, 2014 01:10
  3. Muharrem Karafilik yorum tarihi 19 Şubat, 2018 13:59

    TARİHİMİZ: Çorum-Sungurlu Nüfus Müdürlüğü’nün kayıtlarına göre 1877-1878 Osmanlı-Rus,Savaşı sırasında (2011-1877) yani 134 yıl önce Süleyman,Ahmet,Halil adındaki üç kardeş (ATALARIMIZ) aileleri ve önlerinde keçi ve koyunlardan oluşan davar sürüleriyle daha geniş otlak-yaylak bulmak amacıyla, Kastamonu Sancağı,Tosya kazası (Tosya daha önce Çankırı’ya bağlı imiş) Yukarı Dikmen köyünden Çorum-Sungurlu-Yorgalı Köyüne hicret etmişlerdir. Bu Hicretin (göçün) amacı Otlak-Yaylak bulmaktır. Bilindiği gibi Tosya dağlık bir bölgemizdir. Geldikleri yerde(Yorgalı da)Otlak ve bol tarım alanı (tarla) bulmuşlar ve buraları sahiplenmişlerdir. Oğuz Türkleri nin (Türkmenlerin) Otlak-Yaylak bulmak amacıyla sık sık hicret etmeleri tarihi bir gerçektir. Aynı kökten geldikleri için ATALARIMIZ da geleneği bozmamışlardır. Aile lakabımızın ÇITAKLAR olması geldiğimiz yörede bol orman bulunması, dağ köylerindeki insanlardan bazılarının katır sırtlarında ticaret yapanlarına ÇITAK denilmektedir. İlgimiz olmamakla birlikte Ailemize bu Lakap takılmıştır. Ege yöresinde de bu insanlara Tahtacı denilmektedir. 1934 de Soyadı kanunu çıkması sebebiyle her Türk Ailesinin taşıdığı lakap ortadan kalkmış herkes soyadı ile anılır olmuştur. Rumeli çevresinde yaşayan cesur-savaşçı olarak bilinen ÇITAKLAR topluğu ile bir alakamız bulunmamakla birlikte, bu özelliklerde benzerlik taşımaktayız, Tosya’daki Aile lakap’ımız FELEKOĞULLARI dır.Konuşma farklılığı sebebi ile Felekoğulları, Filikoğulları şeklinde’de değişime uğramış,başına KARA ibaresini de alarak KARAFİLİK,KARAFİLİKOĞLU şeklini almış olmasını doğal kabul edilmelidir. Geçek şu ki ben ve benden sonra devlet hizmetinde çalışanların haklarında KIRIKKALE-SUNGURLU- TOSYA üçlüsünde yapılan GÜVENLİK soruşturmalarında soyumuzda bir dönmelik(yani karışıklık) olmadığı NESLİMİZİN 1071 Malazgirt savaşından sonra akın akın Anadolu ya gelen Oğuz soyuna mensup TÜRKMENLER den olduğumuz belirtilmektedir. Yaklaşık 1077 senesinde tarih sahnesine çıkan Anadolu Selçuklu Devleti Sultanları Bizans tehlikesini önlemek için (cesur ve savaşçılığımız burada) Kastamonu ve çevresini ÇOBAN AİLESİNE Yurtluk olarak vermişlerdir. Bu aileden Emir Hüsamettin Çoban Bey 1211 veya 1227 yıllarında veya bu yılların arasında bu yörede ÇOBANOĞULLARI Beyliğini kurmuştur. Kastamonu-Eflani çevresinde 1292 de CANDAROĞULLARI veya ÇANDAROĞULLARI beyliği kurulmuş, bu beylik 1462 senesinde FATİH SULTAN MEHMET HAN tarafından yıkılarak tarih sahnesinden silinmiştir. Kastamonu ve çevresinde Anadolu-Selçuklu Devletine bağlı müstakil beylikler kuran ÇOBANOĞULLARI ve CANDAROĞULLARI nın iki kardeş millet olmaları sebebi ile tarihleri iç içe dir. Osman oğulları gibi her iki beylikte Oğuzların Kayı boyundan olup, TÜRKMENDİR. Bu duruma göre KÖKENİMİZ ÇOBANOĞLU(Çobanlı) aşiretine dayanmaktadır. Osman oğulları ilk kuruluş yıllarında iki kardeş millet olmaları sebebiyle (Osmanlı Tarihi kitabı- Tahir Erdoğan ŞAHİN)Çobanoğlularının himayesinde Osman gazinin ileri görüş ve sezişleri sebebiyle Cihan Devleti olmuşlardır. Daha önceki tarihlerde nüfus kaydı olmadığı için bilinenlerden itibaren Ailemizin soy kütüğünü aşağıya çıkarıyorum. Dallara ve filizlere de ayırarak bu günkü duruma göre güncellenmesini, şimdiki çocuklarımıza torunlarımıza ve gelecek neslimize ışık tutmasını beklemek hakkımdır diyor, Hepinize içten Sevgi ve Selamlarımı sunuyorum. Muharrem KARAFİLİK 05/10/2011 Kırıkkale

  4. Soner karabulut yorum tarihi 27 Ağustos, 2018 00:10

    Evet Atalarım anlatır ĆOloglu Çobanoglu Kologlu kolsuzoglu bu dort aile Kahramanmaras Afsin in Tanır beldesine gelmisler anlatıya gore burasi bir bataklık imis ama düzlükte bolsu ve otlak mere var imis dört aile ilk kazmayı vurup buraları Türk yurdu yapmıs bölge islamlasmış Ben TNırlı Çobanogulları boyundangelme Ahmdtçavuş torunuyum Dedem biri ci dünya savaßında 11 yıl harp etmis kardeşiyle dedemin dört oglu var çerkez Eyüp Abdullah bunlar yemende musulda ve trablusgarpta şehit düsen ejdadımın ismidir görüyoruzki insan soyuna çekiyor ben bir Ćobanoglu soyuna mensup olmakla gurur duyuyorum

  5. Mehmet Kabakcı yorum tarihi 3 Aralık, 2019 17:42

    Anneannem Sinop ta yaşamış bir çobanoğludur babası Hasan usta soyadı kanununda Çobanoğlu soyadını almış ve hem babası hemde dedesine Çobanoğulları denirmiş bilinen bu ailenin Selçuklu döneminde kısa bir dönem Sinop un idaresinin verildiği bilinmektedir.Hasan usta bugün Sinop ta Seyyit Bilal haziresinde yatmaktadır.Hasan usta nın iki oğlu ve bir kızı olmuş.Bunlar merhum Hüseyin ve Kadir Çobanoğlu ile dangaz ın Mehmet Kuruoğlu ile evlenen merhum Naciye Kurupludur

  6. Ali Yanar yorum tarihi 9 Ağustos, 2021 18:59

    Baba tarafım; Elbistan’ ın Elmalı köyündendir.Dedelerimin köydeki adı ” ÇOBAN ALİ’ LERDİR ” . Köken olarak bizde AFŞİN’ liyiz. Yukarda bir arkadaş Afşin’ e yerleyen aileden bahsetti. İlgimi çekti.

  7. Burak Çoban yorum tarihi 18 Mart, 2023 14:12

    Atalarım danişmentliler döneminde sivasın fethinde görev almışlar, Danişment Gazi oğlu Gümüştegin ile Kastamonu fethinde görev almışlar, candaroğlu beyliği ile yapılan savaş sonrası sivasa yerleşmişler soyadı kanununda çoban soyismini almışlar, horosan erenlerinden Şeyh Çoban türbesinin türbedarlığını yapıp tekkeşin lakabı ile anılmışlar, Yavuz Sultan Selim döneminde kutsal emanetlerden sakalı şerifi teslim alıp yıllarca türbede muhafaza ve özel günlerde usule uygun ziyarete açmışlardır.

Yorum yap