298) Anadolu’nun İlk Lisesi: “Kastamonu Abdurrahman Paşa Lisesi”

Yayin Tarihi 2 Mayıs, 2015 
Kategori KÜLTÜREL

Kastamonu Abdurrahman Paşa Lisesi

image001

Anadolu`da ilk idadi Kastamonu`da açılmıştır ve bunda Abdurrahman Paşa gibi, imparatorlukta sadrazamlık yapmış bir kişinin Kastamonu`ya vali olarak atanmasının da payı vardır. 

1883 yılında Kastamonu Valiliği`ne tayin edilen Abdurrahman Paşa, İmparatorluğun içine düştüğü durumdan kurtulmasının ancak eğitim alanında yapılacak reformlarla mümkün olabileceğini görmüştür. 

image002

Valiliğinin ikinci senesinde, 1884 yılında şehir merkezinde Darülmuallimin ve Askeri Rüştüye gibi okulların açılması sağlanmıştır. Bununla da yetinmemiş; İstanbul dışında özellikle Anadolu`da idadi statüsünde henüz bir mektep yok iken Kastamonu`da idadi adıyla bir okul açılmasına karar vermiştir. İlkin binanın resimlerini çizdirmiş veya bugünkü adıyla projesini yaptırmış ve Maarif Nezareti`nden müsaade istemiştir. Gerekli izin alınmış ve Anadolu`da ilk idadinin açılması çalışmalarına 30 Mart 1885  günü başlanmıştır. 2 Mayıs 1885  günü resmi bir törenle temel atılmıştır. Diğer yandan Rüştüye mekteplerinden mezun öğrencileri mağdur etmemek için inşaatın bitmesi beklenmemiş ve Askeri Rüştüye`nin bir koğuşunda hemen eğitim – öğretime başlanmıştır. Şehirde var olan rüştiyelere ilave olarak ilk iki yıl içinde üç önemli okul daha açılmıştır. 

Kastamonu Lisesi kuruluşundan günümüze kadar on bine yakın mezun vermiştir. Okul, Milli Mücadele başladığında Mustafa Kemal Paşa`nın yanında yer almış, çevreye örnek bir kurum olmuştur. Cumhuriyetin kurulması ile birlikte Atatürk`ün izinde, O`nun ilkeleri doğrultusunda eğitim ve öğretimini günümüze değin sürdürmüştür. (http://www.turkcebilgi.com/)

“HOCAM BİZİ YOK YAZMAYIN.

VATAN İÇİN ÇANAKKALE’YE GİDİYORUZ”

image003

Kastamonu Abdurrahman Paşa Lisesi, 1911 yılında 64 mezun verirken 1916, 1917 yıllarında Çanakkale Savaşı için cepheye giden öğrencileri nedeniyle hiç mezun veremedi! Gençliğim eyvah… Vatan için çocuk yaşta canını seve seve verdiler.

Abdurrahman Paşa Lisesi’nin öğretmenleri o gün yoklama için sınıfa girdiklerinde kara tahta ta şöyle bir yazı ile karşılaştılar; “Hocam ne olur bizi yok yazmayın; Biz Vatan için Çanakkale’ye gidiyoruz… Hakkınızı helal edin…”

Bu yazıyı okuyan öğretmen göz yaşları sel olmuş hüngür hüngür ağlayarak sınıftan ayrılmıştır. İşte bunun için kutsaldır bu vatan, işte bunun için çoluk, çocuk, ihtiyar, genç, yaşlı, kadını, kızanı ile bu vatan için göğsünü siper etmişlerdir. Kastamonu Abdurrahman Paşa Lisesi’nin henüz çocuk yaştaki öğrencileri cepheye gitmiş ve daha geri dönememişlerdir. İşte bunun için bu vatan bize atalarımızdan, çocuklarımıza emanet olarak bırakılmıştır…

ÇOCUK YAŞTA VATAN İÇİN CEPHEYE KOŞTULAR

O dönemde İstanbul ve Anadolu’da bulunan Galatasaray Lisesi, Kastamonu Lisesi, Edirne Lisesi, Balıkesir Erkek Muallip Mektebi, Trabzon, Erzurum ve Sivas Liseleri’ndeki öğrenciler de cepheye gitmişlerdir.

ÇANAKKALE’NİN DEĞİL, KASTAMONU’NUN TÜRKÜSÜ

“Çanakkale İçinde Vurdular Beni, Genç Yaşta Mezara Koydular Beni, Gençliğim Eyvah…” türküsünü herkes Çanakkale yöresine ait bir türkü olarak bilse de bu türkü o yıllarda çok şehit veren, Kastamonu Abdurrahman Paşa Lisesi öğrencileri gibi, Küre ilçesindeki Ersizler Köyü gibi, Araç İlçesindeki Güzlük Köyü gibi hiç arkalarına bakmadan giden ve daha geri dönmeyen Kastamonulu şehitlerin anısına yakılan bir ağıt ve Kastamonu Türküsü olarak tarihteki yerini almıştır. 

Bu savaş “Çanakkale içinde Aynalı Çarşı” türküsündeki gibi ülkeye “gençliğim eyvah” dedirtti ama o öğrencilerin cesaret aşılayan mücadelesi hem Çanakkale´den zaferle dönenlerin hem de sonraki kuşakların vatanı müdafaa kararlılığını artırdı…(Anadolu Jet Magazine) (http://abdurrahmanpasalisesi.meb.k12.tr/)

Paylaş:

Yorumlar

“298) Anadolu’nun İlk Lisesi: “Kastamonu Abdurrahman Paşa Lisesi”” yazisina 3 Yorum yapilmis

  1. EMİN ÇAM yorum tarihi 2 Mayıs, 2015 18:05

    BÖYLE DURUMLARDA YORUM YAPAMAM. ÇÜNKÜ HİÇ BİR DÜŞÜNCE, HİÇ BİR YAZI, BÖYLESİNE YÜCE DAVRANIŞLARI ANLATAMAZ..!SADECE ŞİMDİ OLDUĞU GİBİ İÇİN İÇİN AĞLARIM.

  2. TARİH : Anadolu’nun İlk Lisesi – Kastamonu Abdurrahman Paşa Lise si | Derin Strateji yorum tarihi 2 Mayıs, 2015 22:17
  3. İsmail KARA yorum tarihi 2 Mayıs, 2015 23:22

    Değerli komutan Sayın Karahan’a bu paylaşımı dolayısıyla bir Kastamonulu olarak çok teşekkür ederim.

Yorum yap