1063) ŞEYHÜLİSLAM, PAPA’DAN PARA İSTEMİŞ!

Yayin Tarihi 19 Mayıs, 2012 
Kategori BASIN-YAYIN

Habertürk 87 yıllık gizli belgeye ulaştı!

image00115.jpg

Şeyhülislam, Papa’dan hilafetin kurulması için yardım istemiş

 

Sevr Antlaşması imzalandığı dönemde Osmanlı Devleti’nin şeyhülislamlık makamında oturan Mustafa Sabri Efendi’nin dönemin Papa’sı XI. Pius’a hilafetin tekrar inşası için mektup yazarak Vatikan’dan yardım istediği ortaya çıktı. Bu çarpıcı belge 14 Mayıs 1925 tarihini taşıyor

MİLLİ mücadelenin karşısında en sert muhalefeti yapan, başta hilafetin kaldırılması olmak üzere Atatürk devrimlerine en büyük tepki gösteren isimlerin başında gelen Osmanlı Devleti’nin son şeyhülislamlarından Mustafa Sabri Efendi’nin hilafetin yeniden kurulması için mektup yazarak Vatikan’dan yardım istediği ortaya çıktı. Türkiye Katolik Ruhani Reisler Kurulu’nun resmi tarihçisi, kültür ataşesi ve aynı zamanda basın sözcüsü olan Dr. Rinaldo Marmara’nın Habertürk’le paylaştığı ve ilk defa yayınlanan bu çarpıcı belge, 14 Mayıs 1925 tarihini taşıyor. Daktilo ile Fransızca yazılan mektup, 3 sayfadan oluşuyor ve “Eski Şeyhülislam Mustafa Sabri” imzası var. 

VATİKAN GİZLİ ARŞİVLERİNDE 

Vatikan gizli arşivlerinde yer alan belgenin Roma’da yazıldığının anlaşıldığını belirten Dr. Rinaldo Marmara, “Mektup, Vatikan Dışişleri Bakanı Kardinal Gasparri adına dönemin Papa’sı XI. Pius’a iletilmesi için yazılmış. Mektuptan anlaşılan, Mustafa Sabri Efendi’nin kaldırılan hilafetin yeniden inşası için Vatikan’dan yardım istediği. Bu mektup, dinler arası kardeşliği göstermesi açısından da önemli. Çünkü mektupta Mustafa Sabri Efendi, Müslümanlarla Hıristiyanlar arasında bir çatışma olmadığını, çatışmanın din ile dinsizleştirme arasında yaşandığını belirtiyor” dedi. Mustafa Sabri Efendi mektubunda, hilafet komitesi kurduklarını belirtiyor ve hilafetin yeniden kurulabilmesi için Vatikan’dan şu şekilde yardım istiyor: “Hilafet komitesi, Müslüman dünyasının çıkarları doğrultusunda yayın yapacak ve propaganda faaliyetlerinde bulunacak. Hıristiyanlarla da genel bir dayanışma içersinde bulunarak hilafet kurumunu restore etmeye çalışacaktır. Bugün Müslüman ve Hıristiyan dünyasında dini alanda çatışma yoktur. Mevcut çatışma, din ile dinsizleştirme arasındadır. Sizden Papalık makamı ile başkanı olma şerefine sahip bulunduğum bu komite arasında işbirliği sağlamanızı rica ediyorum.’’

KARDİNAL İLE GÖRÜŞMÜŞ 
Peki mektuba cevap verildi mi? Mustafa Sabri Efendi Vatikan’a gidip Kardinal Gasparri’yle görüştü mü? Bu soruların yanıtını ise Mustafa Sabri Efendi’nin Romanya’dayken, General Vehib Paşa’ya yazdığı 20 Temmuz 1928 tarihli mektuptan öğreniyoruz: “Papa Hazretleri’nin Hâriciye Nâzırı Kardinal Gasparri ile görüştüm ve müsaadeleri ile Vatikan Sarayı’nı gezdim. Kardinal ile mülakat esnasında bir aralık kendisinin bacağını bacağının üzerine koyarak oturduğuna dikkat ettim ve bunu şark adabımuaşeretince biraz garip bulduğum için ben de öyle bir vaziyet almak lüzumunu duydum.’’

VATANDAŞLIKTAN ÇIKARILMIŞTI
MUSTAFA Sabri Efendi, Ermeni tehciri sırasında ihmali bulunduğu gerekçesiyle idam edilen Boğazlıyan Kaymakamı Kemal Bey’in ölüm fetvasını da veren isimdi. Vahideddin ve Damat Ferid döneminde toplam 9 ay şeyhülislamlık yapan Mustafa Sabri Efendi, Cumhuriyet’in kurulmasından sonra TBMM tarafından vatandaşlıktan çıkarılmıştı.


Bülent GÜNAL/ AHT

http://www.haberturk.com/gundem/haber/743473-haberturk-87-yillik-gizli-belgeye-ulasti

Paylaş:

Yorumlar

“1063) ŞEYHÜLİSLAM, PAPA’DAN PARA İSTEMİŞ!” yazisina 1 Yorum yapilmis

  1. Mevlüt Uluğtekin Yılmaz yorum tarihi 19 Mayıs, 2012 21:48

    Vatikan’dan para istemek de bir şey mi? O vicdansız, o hain, Başkomutanluk Meydan Savaşı zaferinden sonra Yunanistan’a sığındı. Orada oğlu ile beraber Türkiye aleyhine gazete çıkardı. Bu şerefsiz, bu zalim adam, Ermeni ve İngiliz uşağı bu vicdansız Boğazlıyan Kaymakamı Kemal Bey’in asılması için fetva veren bir sözde bir Şeyhülislam’dır. Dahası, Mustafa Kemal Paşa ve arkadaşları için ölüm fetvasının metnini hazırlayan bir canidir. Ama günüzdeki adı ise Din Alimidir. Tokat’da adına bir aş evi olduğunu duydum. Şimdi onu aynen İskilipli Atıf Hoca gibi aklama paklama gayretindeler. Ama ortada tarih var. Tarih bilimi var oldukça bu sapıklar Türk’ün vicdanında mahkumiyetlerini belgeli biçimde sürdüreceklerdir.
    Papazlardan yardım istemiş… Onun yaptıkları karşısında bu iş devede kulak kalır.

Yorum yap