10) Türk Tarihi Kronolojisi (14. y.y.)
Yayin Tarihi 8 Nisan, 2015
Kategori KRONOLOJİ
Türk Tarihi Kronolojisi
XIV. yüzyıl
14.yüzyıl Beyaz Rusya ve Ukrayna Polonya yönetimi altına girdi.
14.yüzyıl başları Çağatay Hanlığı ikiye bölündü: Maveraünnehir (Batı) ve Moğolistan (Doğu) (14. yüzyıl başları).
1300-1410 Saruhanoğulları Beyliği: Kurucusu Saruhan Beydir. Anadolu’da kurulan beylik, Osmanlı Devleti tarafından yıkılmıştır.
1300-1423 Tekeoğulları Beyliği: Kurucusu Yunus Beydir. Anadolu’da kurulan beylik, Osmanlı Devleti tarafından yıkılmıştır.
1300-1425 Aydınoğulları Beyliği: Kurucusu Aydın Beydir. Anadolu’da kurulan beylik, Osmanlı Devleti tarafından yıkılmıştır.
1300-1355 Sinop Prensliği) Beyliği: Kurucusu Gâzî Çelebidir. Anadolu’da kurulan beylik, Candaroğulları tarafından yıkılmıştır.
1302 III. Alaeddin Keykubad öldü (Selçuklu).
1302 Osman Gazi Koyunhisar Savaşı’nı kazandı.
1302-1310 II. Gıyaseddin Mesud’un II. saltanat dönemi (Anadolu Selçuklu).
1302- 1533 Bengal Sultanlığı: Bengal merkezli olarak kurulmuştur.
1303 Memlûkler, Suriye’ye yapılan son Moğol akınını durdurdular.
1303- 1345 Karasioğulları Beyliği: Kurucusu Karasi Beydir. Anadolu’da kurulan beylik, Osmanlı Devleti tarafından yıkılmıştır.
1303-1345 Tâcüddinoğulları Beyliği: Kurucusu Doğan Şahtır. Anadolu’da kurulan beylik, Osmanlı Devleti tarafından yıkılmıştır.
1304-1316 İlhanlı Devleti’nde I. Muhammed Olcaytu dönemi (h. 704) Şii mezhebinden idi.
1308-1508 Akkoyunlular: Kurucusu Tur Ali Beydir. Anadolu’da kurulan bu devlet, Safevîler tarafından yıkılmıştır.
1309 Papalığın Roma’da Avignon’a taşınması.
1310 Timurtaş’ın Selçuklu saltanatına son vermesi ve dağıtılan hanedan mensuplarının uç beyliklere sığınmaları, Timurtaş’ın Klikya seferi ve Tarsus bölgesini işgali.
1310-1318 Son Anadolu Selçuklu sultanı V. Kılıç Arslan dönemi.
1312 Mevlevilik tarikatını kuran Sultan Veled öldü (Osmanlı).
1312 1350 Sutaylar: Kurucusu Sutay Noyandır. Anadolu’da kurulan beylik, Celâyirliler tarafından yıkılmıştır.
1313-1341 Altınordu hanı, özbek (Tokta’nın yeğeni) Han’ın saltanatı.
1313-1341/1342 Özbek Han (1282-1342)’ın hükümdarlığı döneminde Altınordu Hanlığı, İslâm Dini’ni kabul etti.
1317-1335 Ebu Said’in saltanatı (İlhanlı).
1318 Anadolu Selçuklu Devleti yıkıldı: Son Selçuklu sultanı V. Kılıç Arslan zamanında İlhanlılar tarafından yıkılmıştır.
1320 İtalya’da kültürel canlanma: Dante (1265-1321), Giotto (1266-1337), Petrarca (13041374).
1320-1413 Tuğlukîler/Tuğluklular (Hindistan).
1324-1362 Orhan Gazi’nin saltanatı (Osmanlı)
1325 Meksika’da Aztekler’in yükselmesi: Başkent Tenoktitlan’ın kurulması.
1325 I. İvan’ın Moskova’yı geliştirmeye başlaması. Nisan 1326 Bursa fethedildi (6 Nisan 1326 Osmanlı).
1326 Çağatay Hanı Tarmaşirin’in İslâm Dini’ni kabulü.
1327-1380 Eretnaoğulları Beyliği: Kurucusu Eretna Beydir. Anadolu’da kurulan beylik, Kadı Burhâneddin tarafından yıkılmıştır.
1328 Karaman Oğlu Musa bey ve Hamid Oğlu İshak beyin şikayet ve tertipleri, Ebu Said Han’ın ısrarları üzerine Sultan Nasir’de uyanan endişe sebebiyle Timurtaş’ın Kahire’de idam edilmesi.
1331 İznik fethedildi (Osmanlı).
1331 İlk Osmanlı medresesi, İznik’te Orhan Gazi tarafından kuruldu.
1333 Minamoto şogunluğunun sonu: Japonya’da iç savaş.
1334 Karesi Beyliği Osmanlı Devleti’ne katıldı.
1335 Ebu Said Han’ın ölümü ve bir yıl sonra İlhanlı imparatorluğunun parçalanması ile Türkiye’de Moğol devrinin sona ermesi ve siyasi hakimiyetin Beylikler arasında taksimi. Osmanlı Beyliğinin Selçuklular’ın mirasına sahip olması ve Türk tarihinin en büyük eseri olan Osmanlı İmparatorluğu haline gelip üç kıtada Nizam-i Alem davasının asırlarca yükselmesi.
1335-1336 Arpa’nın saltanatı (İlhanlı).
1335-1377 Madura Sultanlığı: Güney Dekkan’da Madura merkezli olarak kurulmuştur.
1336 Musa’nın saltanatı (İlhanlı).
1336 İran’da İl-Hanlı Hanedanlığı’nın sona erişi.
1336 Timur’un doğuşu.
1337 Kocaeli bölgesi Orhan Gazi tarafından alındı (Osmanlı).
1337 Fransa ile İngiltere.arasında Yüz Yıl Savaşları’nın başlaması.
1337-1522 Dulkadiroğulları Beyliği: Kurucusu Karaca Beydir. Anadolu’da kurulan beylik, Osmanlı Devleti tarafından yıkılmıştır.
1338 Hacı Bektaş-ı Velî (Seyyid Muhammed bin İbrahim Ata) vefaat etti. Horasan’da Nişabur şehrinde (h.680) doğdu. Yesevîye tarikatinin Anadolu’daki temsilcilerindendi (Osmanlı).
1340-1393 Kutluşahlar Beyliği: Kurucusu Kutlu Şahtır. Anadolu’da kurulan beylik, Osmanlı Devleti tarafından yıkılmıştır.
1341 Asya’da veba salgınının başlaması.
1341-1342 Altınordu hanı, Tini Bek’in saltanatı.
1342-1357 Altınordu hanı, Canibek (Teni Bek’in biraderi)’in saltanatı.
1345 Ankara’nın Osmanlılar’ın eline geçmesi.
1346 Orhan Gazi Kantakuzenos’un kızı ile evlendi (Osmanlı).
1346-63 Maveraünnehir’de Tuğluk Timur’un hükümdarlığı.
1347-1486 Dekkan Sultanlığı: Doğu Hindistan’da Bidar merkezli olarak kurulmuştur.
1348 Veba salgını Avrupa’da.
1349 Singapur’da ilk Çin yerleşimi: Güneydoğu Asya’da Çin yayılmacılığının başlaması.
1350 Japonya’da kültürel canlanma.
1352 Bizans’a yardım için Süleyman Paşa Rumeli’ye geçti ve Çimpi Kalesi’ni üs olarak aldı (Osmanlı).
1352 Osmanlılar Cenevizliler’e Osmanlı topraklarında serbest ticaret yapma imtiyazı verdiler.
1352-1608 Ramazanoğulları Beyliği: Kurucusu Ramazan Beydir. Anadolu’da kurulan beylik, Osmanlı Devleti tarafından yıkılmıştır.
1354 Gelibolu fethedildi (Osmanlı).
1354 Şehzade Süleyman Paşa’nın Rumeli’ye geçmesi.
1354-1417 Dobruca Beyliği: Dobruca’da kurulmuştur.
1357-1359 Altınordu hanı, Berdi Bek’in saltanatı.
1362-1389 I. Murat (Hüdavendigâr)’ın saltanatı (Osmanlı).
1360-1469 Karakoyunlular: Kurucusu Bayram Hocadır. Anadolu’da kurulan beylik, Akkoyunlular tarafından yıkılmıştır.
1361 Edirne’nin fethi (1368’de Osmanlı Devleti’nin başkenti oldu).
1362 Orhan Gazi vefat etti ve I. Murat tahta çıktı (Osmanlı).
1362 Kadıaskerlik oluşturuldu (Osmanlı).
1363 Pençik Kanunu çıktı (Osmanlı).
1363 Emir Timur, Tuğluk Timur Han’ı tahttan indirdi ve yerine kendi kontrolünde kukla bir Han tayin etti.
1366-1367 Altınordu hanı, Cani-Bek II.’nin saltanatı.
1366 Gelibolu elden çıktı (Osmanlı).
1368 Çin’de Yüan Hanedanlığı’nın sona erişi.
1368-1398 Çin’de Ming Hanedanılığı’nın kurucusu Hongwu (1328-1398) dönemi.
1368-1507 Timurlular: Kurucusu Timur Handır. özbekler tarafından yıkılmıştır.
1368-1500 Semerkant Timurluları: özbekler tarafından yıkılmıştır.
1368-1644 Çin’de Ming Hanedanı dönemi.
1368-1376 İdil Bulgar Hanı, Hasan’ın saltanatı.
1369/1370 Emir Timur, Maveraünnehir’in tek hâkimi oldu.
1370 Güney Hindistan’da Vijayanagar Devleti’nin egemenliği.
1370 Çağatay Hanlığı’nda Timur’un saltanatı (ö. 1405).
1371 I.Murat (Hüdâvendigar) Çirmen Savaşını kazandı (Osmanlı).
1375-1376 Altınordu hanı, Toktakıya’nın saltanatı.
1375-1380 Osmanlıların, Germiyanoğulları ve Hamidili Beylikleri topraklarının bir kısmının ilhakı (Osmanlı).
1376 Bulgar Krallığı Osmanlı hakimiyetini kabul etti.
1377 Gelibolu Osmanlılar’a iade edildi.
1377 Arap coğrafyacı ve gezgin İbn Batuta’nın ölümü (doğumu 1309).
1377-1395 Altınordu hanı, Tohtamış (Toktamış)’ın saltanatı.
1378-1417 Katolik Kilisesi’nde “Büyük Bölünme”.
1380 Ruslar, Kulikova Savaşı’nda, Altınordu Hanı Mamay’ı yendiler.
1380 Altınordu, Ak Ordu ile birleştirildi ve her ikisi de Altınordu adını aldı.
1380 Timur’un fetihlere başlaması. 1380-1387 Timur, İran’ı ele geçirdi.
1380-1393 1370’te Çağataylıların yerini alan Timur, 1380’de ve 1393’te düzenlediği seferlerle Celayirlilerin ve Muzafferilerin İran’daki egemenliğine son verdi.
1380- 1398 Kadı Burhâneddin Beyliği: Kurucusu Kadı Burhâneddindir. Anadolu’da kurulan beylik, Osmanlı Devleti tarafından yıkılmıştır.
1381-1507 Horasan Timurluları: Özbekler tarafından yıkılmıştır.
1382 Toktamış, Moskova’yı yağmalayarak yaktı.
1382-1517 Çerkez Memlûkları: Kurucusu Berkukdur. Osmanlılar tarafından yıkılmıştır.
1385 Sofya’nın Fethi (Osmanlı)
1386 Niş ve Sofya fethedildi (Osmanlı).
1387 Selanik’in Fethi (Osmanlı)
1388-1601 Handeş Sultanlığı: Burhanpûr (Orta Hindistan)’da kurulmuştur.
1389 Murat Hüdavendigâr’ın müttefik Balkan ordusu karşısında Kosova zaferi (Osmanlı).
1389 I. Kosova Savaşı kazanıldı (15 Haziran) (Osmanlı).
1389 I. Murat vefat etti (Osmanlı).
1389 Hindistan, Türkistan ve Anadolu gibi tüm Türk ve İslam dünyasında yayılmış ve tesir göstermiş olan Nakşibendî tarikatinin kurucusu Muhammed Bahaeddin bin Muhammed el-Buharî el- Nakşibend (d.1318 Kasr-ı Hinduvan/Ârifan – ö.1389 Kasr-ı Ârifan). Nakşîbendilik, İmâm-ı Rabbanî’den sonra Müceddidiye adını almış, Hâlid Ziyaeddin’den sonra ise Hâlidiyye adıyla da anılmaya başlanmıştır. Nakşilik, II. Mehmed (Fatih Sultan Mehmed Han) zamanında Hâlis Ziyaeddin’le Anadolu’ya ulaştı, ondan sonra da burada yaygınlaştı.
1389-1402 I. Bayezid (Yıldırım)’ın saltanatı (Osmanlı).
14. yüzyıl sonları Turfan Uygurları, İslâm Dini’ni kabul ettiler (14. yüzyıl sonları).
1390 Aydın-Saruhan-Germiyan-Menteşe beylikleri Osmanlı’ya katıldı.
1390 Gelibolu tersanesi inşa edildi (Osmanlı).
1391 İstanbul ilk kez kuşatıldı (Osmanlı).
1392 Kore’nin bağımsız olması. 1392 İranlı şair Hafız’in ölümü.
1394- 1479 Cevanpûr Sultanlığı: Cevanpûr (Delhi’nin doğusu)’da kurulmuştur.
1395 Timur, muazzam bir ordu ile Terek nehri boylarına geldi ve burada Altın Orda Han’ı Toktamış’ı yendi. Altınordu’nun başkenti Saray Berke’yi yakıp-yıktı ve kısa bir süre Moskova’yı işgal etti.
1395- 1400/01 Altınordu hanı, Timur Kutluğ (Timur Melik oğlu)’un saltanatı.
1396 Timur, 1396 yılı başında Kuzey Kafkasya’yı bütünüyle ele geçirdi.
1396 Yıldırım Bayezıd, Haçlı ordusuna karşı Niğbolu Savaşı’nı kazandı (Osmanlı).
1397 Üç İskandinav krallığını birleştiren Kalmar Birliği.
1398 Akçay Zaferiyle beraber, Karaman beyliği Osmanlı hakimiyetini kabul etti. 1398 Karadeniz beylikleri Osmanlı Devleti’ne katıldı.
1398/1399 Timur’un, Hindistan’a girerek Delhi Sultanlığı’nı yenmesi ve Delhi’yi yağmalaması.
Şevket Koçsoy
Yorumlar
Yorum yap